Ο Καλλικράτης της Πιερίας και η (μη) μεταρρύθμιση

του Αντώνη Νταγλιούδη

Η πρόταση της Κυβέρνησης για τις συνενώσεις των Δήμων στα πλαίσια του «Καλλικράτη» αφορά μεγάλη μείωση του αριθμού των Δήμων και αφήνει να εννοηθεί ότι θα ληφθεί υπόψιν η άποψη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για την Πιερία σύμφωνα μ’ αυτή προβλέπονται τρεις Δήμοι (Βόρεια, Κεντρική και Νότια Πιερία), όμως το σχετικό κυβερνητικό χωροταξικό σχέδιο – πρόταση αργεί. Και αυτός ο δισταγμός οφείλεται βέβαια στον φόβο τοπικιστικών ή κομματικών αντιδράσεων.
Ήδη για την Πιερία εμφανίζονται (ανεπίσημα) προτάσεις για 4,5,6 Δήμους. Δεν συνδέονται βέβαια με καμία σοβαρή επιχειρηματολογία. Π.χ. για την διατήρηση του Δήμου Δίου γίνεται επίκληση της «ιστορικότητας», για το Δήμο Δυτικής Πιερίας (Δίου, Πιερίων, Ελαφίνας, Κολινδρού) γίνεται επίκληση των κοινών γεωμορφολογικών (Πιέρια όρη) χαρακτηριστικών, όμως κακά τα ψέματα οι λόγοι αυτών των προτάσεων, όπως και άλλων, δεν είναι αυτοί. Άλλοι μετρούν τα κομματικά κουκιά, άλλοι το στενό τοπικιστικό συμφέρον και άλλοι γιατί θέλουν να διατηρήσουν αυξημένες πιθανότητα εκλογής.
Όμως αν θέλουμε να προχωρήσει η υπόθεση της σύγχρονης Τοπικής Αυτοδιοίκησης στον χωροταξικό καταμερισμό της Πιερίας το ζήτημα είναι απλό και η επιλογή φαίνεται δια γυμνού οφθαλμού. Αν ισχύουν καθαρά αναπτυξιακά κριτήρια (γεωμορφολογία, διαδημοτική οδική πρόσβαση, κατανομή πληθυσμού, ιστορία, υποδομές, συγκοινωνίες, πλουτοπαραγωγικές πηγές κ.λπ.) ο νομός μας αποτελεί εύκολη περίπτωση: Τρεις οι Δήμοι (Ν. Πιερία, Κατερίνη, Β. Πιερία με έδρες Λιτόχωρο, Κατερίνη, Αιγίνιο). Οι έδρες βέβαια δεν παίζουν σημαντικό ρόλο αφού λογικά θα λειτουργούν τα παλιά Δημαρχεία ως έδρες αντιδημαρχίας με σχετικές υπηρεσίες και εν πάση περιπτώσει η εμπειρία του «Καποδίστρια» έδειξε το τι είναι ουσιώδες (σοβαρός - σύγχρονος Δήμος) και τι επουσιώδες (έδρα, όνομα).
Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι θα υπερισχύσουν λογικές ωφέλιμες για την κοινωνία και τον νομό μας, σ’ αυτόν τον τομέα, δηλαδή στην χωροταξική διάρθρωση των νέων Δήμων. Αν και αυτό από μόνο του δεν αποτελεί λύση στο πρόβλημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Χρειάζονται πόροι, αρμοδιότητες, σύγχρονο - δημοκρατικό - αποδοτικό θεσμικό πλαίσιο, ουσιαστική αποκέντρωση, θεσμοί ελέγχου και διαφάνειας και πάνω από όλα ενεργοποίηση και συμμετοχή των πολιτών.
Νομίζω όμως ότι η σημερινή όπως και η προηγούμενη κυβέρνηση, δεν προτίθεται να προχωρήσει επί της ουσίας παραπέρα. Γιατί αυτό θα σημαίνει σοβαρή μεταρρύθμιση κατανομής εξουσίας υπέρ της περιφέρειας και εις βάρος της κεντρικής, κάτι που δεν περνάει καν από το μυαλό τους. Έτσι λοιπόν ακόμη και να γίνει η μείωση του αριθμού των Δήμων – όπως γίνει – το ποτήρι θα είναι μισοάδειο. Ή έστω μισογεμάτο αν προτιμάτε την έκφραση….

20 – 01 – 2010